Blog 6 ~ Wat is lichaamsgerichte therapie en waarom zou je het willen?

Wat betekent lichaamsgericht?
Bij lichaamsgerichte therapie staat jouw lichaam in de behandeling van je klacht centraal. Afhankelijk van je klacht zijn er diverse soorten van lichaamsgerichte behandelingen.

Bij acute pijn
Bij patiënten met acute pijn zijn frequent gebruikte behandelvormen o.a. massage, fysiotherapie, osteopathie en chiropractie.

Door middel van een lichamelijke aanpak probeert de therapeut om een lichamelijk probleem bij jou te verhelpen. Je kunt hierbij denken aan harde spieren, pijnlijke en beperkte gewrichten, een verminderde conditie en dergelijke.

Bij chronische pijn
Bij chronische pijn blijkt die aanpak niet goed te werken. Chronische pijn wordt vaak veroorzaakt omdat je:
1. Je gevoel niet voelt,
2. Omdat je onwenselijk geachte emoties wegdrukt,
3. Omdat je je emoties minder serieus neemt of
4. Omdat je überhaupt niet weet wat je met je gevoel en emoties aan moet.

Wanneer je je gevoel negeert, dan heeft dat onbedoelde neveneffecten. Je krijgt vaak allerlei negatieve gedachten en overtuigingen over je gevoel, je klacht, je uiterlijk en over wie je bent als mens.

Wil je hiermee aan de slag, dan vraagt dat om een bredere kijk. Daarbij worden je klacht, je emoties, je gedachten en overtuigingen die je hebt over je klacht betrokken. Maar ook de gedachten die je hebt over jezelf en over de wereld worden in ogenschouw genomen.

Ik noem dat een holistische aanpak. Holistische lichaamsgerichte therapie is bij uitstek een middel om je weer mild, zacht en zorgeloos te leren voelen in je leven.

Het verleden speelt op in het heden
Veel mensen hebben hun gevoel ooit afgeweerd als kind om niet overspoeld te worden door gevoelens van schrik, verwarring, pijn en leegte. Het is een oud verdedigingsmechanisme. Meestal ontstaat dit in de kindertijd tussen 0-7 jaar ten gevolge van emotioneel afwezige ouders of ten gevolge van nare gebeurtenissen. Als kind wil je ontsnappen aan nare gevoelens en daarin onderscheid ik twee fasen.

Fase 1: kenmerkt zich door als kind te ‘verdwijnen’. Door onbewust spiergroepen aan te spannen en te verstijven. Door je letterlijk terug te trekken op je kamer maar je kan je ook innerlijk terugtrekken en ‘in je hoofd gaan leven’ in een innerlijke binnenwereld. Je probeert onzichtbaar te zijn. Maar je moet als kind ook zien te overleven in je gezin van herkomst en dan kom je uit bij de volgende fase.

Fase 2: als kind probeer je op strategische wijze aansluiting te houden met je onveilige omgeving. Je creëert een naar buiten gericht deel, een zogenaamd masker.

Dat kan bijvoorbeeld door net te doen alsof een pijnlijke situatie je niet raakt. Je doet alsof er niks gebeurd is. Je doet alsof alles goed gaat (‘hoe gaat het ermee’: “ja, goed hoor”).

Maar wat ik erg veel in de praktijk tegen kom is dat men heeft geleerd om de omgeving te gaan behagen (pleasen). Met dat gedrag raak je steeds verder verwijderd van wie je bent en wat je ten diepste wil in het leven. Veel mensen voelen zich hierdoor ergen van binnen ‘klem’ zitten in zichzelf, in hun relatie of op hun werk.

Je masker
Door je steeds maar anders voor te doen dan je je van binnen voelt, zet je als het ware een masker op. Dat kost veel energie en je leert om op verkrampte wijze te leven.
Dit uiterlijke masker, dat je aan de buitenwereld laat zien, daarvan ga je op den duur geloven dat je zo echt bent. Je identificeert je met dit masker.

Daardoor wordt het gemakkelijker om de oude pijn en vernedering van je teruggetrokken zelf niet te hoeven voelen.

Maar tegelijkertijd leef je dan gesplitst, pendelend tussen de wereld van gedachten (mind) en de wereld van gevoel die buiten beeld is geraakt (body).  Dat kost veel energie en leidt op den duur tot lichamelijke verkramping, pijn en vermoeidheid.

Hierdoor wordt het moeilijker om de onderliggende gevoelens van somberheid en eenzaamheid te verdrijven. Je lichaam (of je klacht) vertelt eigenlijk het verhaal van deze innerlijke strijd (the body keeps the score).

De belangrijkste ingrediënten in lichaamsgerichte therapie
Zelf heb ik veel geleerd van Avi Grinberg, de ontwikkelaar van de ‘Grinberg Methode’. Dit is een lichaamsgerichte methode die tot doel heeft om de ontvanger* meer controle te geven over zijn/haar lichaam, gevoelens en emoties én over de gekozen situatie die iemand als ‘moeilijk’ ervaart.

* degene die een ander aanraakt noem ik ‘gever’ en degene die aangeraakt wordt noem ik de ‘ontvanger’. In dit contact ben je dus geen patiënt maar een deelnemer. Eigenlijk is het ook geen therapie, maar een leermethode (body learning)!

Ik vind dat Avi met zijn quote { we touch to ‘talk’, and we talk to ‘touch’ } een prachtige samenvatting geeft van zijn werkwijze. Voor mij zijn ´touch’ en ‘talk´ (aanraking en woorden) de belangrijkste ingrediënten van de Grinberg Method.

Touch: Een aanraking kan ‘droog’ en klinisch zijn, zoals bij de huisarts, fysiotherapeut of osteopaat.
Maar een aanraking kan ook communicatief zijn: zacht, uitnodigend, energie opwekkend en opzwepend en daardoor als ‘taal’ gebruikt worden. De Grinberg Methode gebruikt vier basisvormen van aanraking waarmee een rijk gevarieerd palet van communicatieve aanraking kan worden gecreëerd.

Talk: de gekozen woorden van de gever, de intonatie en de klankkleur dienen zowel om de focus van de ontvanger op zijn/haar lichaam te versterken alsook om dit proces te intensiveren én om de gegeven hands-on ‘instructies’ te ondersteunen.

Met juist gekozen woorden kan de ontvanger zich begrepen en erkend voelen en daardoor ‘geraakt’ worden.

Doelen van lichaamsgerichte therapie
Door middel van aanraking wordt je als ontvanger uitgenodigd om vanuit een oordeelloos bewustzijn - dat veel ruimer is dan dat je ooit bewust hebt gekend - contact te maken met diep weggestopte verlangens, behoeften en waarden in je.

Het vraagt van de gever ‘luisterende’ handen om die lichamelijke boodschap te aanvaarden, te begrijpen en deze terug te geven aan de ‘mind’ van de ontvanger. Je leert op die manier om oude pijn in een nieuw en ruim perspectief te kunnen dragen.

Het einddoel is om je lichaam en geest weer in balans te brengen zodat je rust, ruimte en vrijheid ervaart. Het geeft je de mogelijkheid gecontroleerd te kunnen kiezen wat je wel/niet in een moeilijke situatie aan gevoelens en sensaties wil ervaren.

Doelen van de Grinberg Methode
Door middel van aanraking wordt je als ontvanger uitgenodigd om vanuit een bewustzijn - dat veel ruimer is dan dat je ooit bewust hebt gekend - contact te maken met diep weggestopte verlangens, behoeften en waarden in je. Het vraagt van de gever ‘luisterende’ handen om die lichamelijke boodschap te aanvaarden, te begrijpen en deze terug te geven aan de ‘mind’ van de ontvanger. Je leert op die manier om oude pijn in een nieuw en ruim perspectief te kunnen dragen.

Het einddoel is om je lichaam en geest weer in balans te brengen zodat je rust, ruimte en vrijheid ervaart. Het geeft je de mogelijkheid gecontroleerd te kunnen kiezen wat je wel/niet in een moeilijke situatie aan gevoelens en sensaties wil ervaren.

Voor wie is dit geschikt
Voor mensen die ergens de zaadjes in zich dragen van moed, nieuwsgierigheid, onderzoekendheid, geduld, genieten en liefde.

Geduld geeft deze zaadjes de mogelijkheid om te spruiten en te groeien. Ontdekken dat het niet helpt om aan een plantje te gaan trekken; daardoor gaat het niet sneller groeien en bloeien. Wel loop je dan de kans om het te beschadigen.

Mijn wens voor jou
Ieder mens is verschillend. De beste therapie/leermethode is die methode die voor jou het beste werkt!
Als mijn verhaal bij jou resoneert, dan nodig ik je uit om contact met mij op te nemen, om te kijken of ik iets voor je kan betekenen. 

Als mijn verhaal niet resoneert bij jou dan adviseer ik je verder te zoeken naar een beter passende oplossing. Er zijn meer dan genoeg alternatieven! Succes gewenst met je zoektocht!

{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}

Over de auteur

Mark | Weg met chronische pijn  -  Mark is opgeleid als Psychosomatisch Fysiotherapeut, Osteopaat en Grinberg practitioner. Hij heeft 40 jaar ervaring in de behandeling en begeleiding van mensen met chronische pijn. Daarnaast is hij zowel psychologisch als spiritueel getraind in de school van Zijnsoriëntatie te Utrecht.

>