Over Mark ten Seldam

Ik hou van humor, ik voel mij graag stromend en ik ben (nog) niet zo goed in overgave

Ik ben geboren op 11 maart 1957 te Borne. Mijn jeugd bracht ik vanaf mijn 4e jaar door in Amsterdam, Amersfoort, Leusbroek en Zwartebroek. Ik was geen hoogvlieger en ik snapte de aangeboden leerstof meestal pas een jaar later. Niet dat ik dom ben, maar de lessen voelden voor mij al snel 'te veel'. En ik snapte ook niet zo goed waarom ik bepaalde lesstof moest leren. Misschien heeft het er mee te maken dat ik in het reproduceren van theorie niet zo goed ben. Praktisch werk gaat mij beter af, en bij veel lesstof ontging mij het praktische nut. Je begrijpt misschien dat mijn middelbare schooltijd dus best een klus was voor mij.

Gelukkig was er ook iets wat ik graag deed: ik heb vroeger veel gezwommen, soms zo'n 2 uur per dag. Niet dat ik zo sportief was van aard, maar er waren erg leuke meisjes bij die zwemverenigingen. Ik trainde eerst bij de Haaien 's morgens om 06.00 uur in het koude buitenbad. Later bij AZ&PC en DZPC de IJssel die gelukkig een binnenbad hadden. Bij de IJssel ben ik ook vier jaar jeugdzwemtrainer geweest.

Visie

Een van de lastigste dingen op school was dat ik niet wist wat ik wilde 'worden'. Ik zat in 3-HAVO bij een jongen in de klas en die wist al dat hij Fysiotherapie ging studeren en daarna ging hij manuele therapie doen en hij ging een eigen praktijk starten. Ik heb hem nog wel een 'gegoogeld' en hij heeft alles waar gemaakt.

Ik wist in die tijd niet eens wat Fysiotherapie in hield. Ik dacht .. eerst mijn HAVO maar eens halen. En toen ik de HAVO had afgerond vonden mijn ouders het toch beter dat ik ook even het VWO zou doen, want dan kon ik later ook nog gaan studeren, als ik daar behoefte aan had. In die tijd kwam het niet eens in mij op dat ik tegen dit voorstel 'STOP' zou kunnen zeggen. Dus ik deed de VWO om daarna Fysiotherapie te gaan studeren.
De eerste jaren ging dat studeren mij erg goed af, ik zat op een kleine kamer in Colmschate en van ellende bracht ik al mijn tijd in de studieboeken door. Dat veranderde toen ik een kamer in Deventer kreeg met een grote tuin en veel sociale contacten. De studie schoot er wat bij in. De prijs daarvan was dat ik weer een jaar bleef zitten.
Op de academie voor Fysiotherapie was ik ook geen hoogvlieger. Maar ik slaagde in 1984 direct voor de praktijkexamens, terwijl de beste leerling van de klas juist zakte op dezelfde twee patiënten. En toen was ik een afgestudeerd fysiotherapeut. 

Wat een ellende

Toen ik in 1984 afstudeerde als fysiotherapeut had ik nooit vermoed dat ik nog een anders zou kunnen gaan denken over mijn patiënten met lichamelijke klachten. Mijn overtuiging was toen: “een lichamelijke klacht heeft een lichamelijke oorzaak”. Oorzaken uit het ‘verleden’, vaak gepaard gaand met verdrongen emoties, wees ik af en vond ik maar ‘zweverig en gezeik’.

Helaas kon ik als fysiotherapeut niet altijd de juiste lichamelijke oorzaak achterhalen, of was mijn behandeling niet effectief. Dus ik dacht destijds met een beetje grootheidswaanzin: “als ik maar voldoende kennis vergaar, dan kan ik alle klachten oplossen”.

Ik volgde opleidingen met ruimere blik ten aanzien van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat zoals Osteopathie en Cranio-Sacraal therapie. Ik leerde dat inwendige organen een groot effect hebben op het lichaam. En dat inwendige organen, naast hun fysieke functie, toch ook een rol spelen in de verwerking van gedachten en emoties. Denk aan spreekwoorden zoals ‘wat heb je op je lever’, ‘dat ligt mij zwaar op de maag’, 'welke last ligt er op je schouders' of ‘daar heb ik schijt aan’.

Er bleken meer fysiotherapeuten die iets dergelijks ontdekt hadden. Ze organiseerden zich en noemde zich psycho-somatisch werkende fysiotherapeuten. Ze erkende de waarde van Mindfulness, ademhaling, imaginatie en het effect van negatieve gedachten die veel patiënten hebben over zichzelf of hun aandoening. Maar zelfs als groep stonden we in de fysiotherapie redelijk alleen in onze visie.

Ondertussen ..

Ondertussen raakte ik geïnteresseerd in spiritualiteit en volgde ik vanaf 2006 de opleiding aan de school voor Zijnsoriëntatie te Utrecht. Daar leerde ik dat mijn houding naar mijn patiënten niet zo ‘open’ was als ik dacht. Ik ontdekte dat ik mijzelf ‘beter’ (superieur) vond en dat ik mijzelf in een positie waande waarin ik hun ongevraagd advies kon geven. Ik ontdekte geleidelijk hoe dat kwam en wat ik er aan kon doen, en hoe ik hier ook anderen mee kon helpen.

Ik zag hoe we in onze jeugd ‘gemarineerd’ worden in de trauma’s van onze ouders en andere opvoeders (zoals onderwijzers) en hoe we die trauma's van anderen onbewust overnemen. Ik zag welke desastreuze effecten pestgedrag in je jeugd op de rest van je leven kan hebben. Ik zie hoe gemakkelijk velen van ons leerden het verleden te ‘vergeten’. Toch blijkt het dat deze strategie op de lange termijn niet meer zo effectief is omdat er ‘sporen’ in het lichaam blijven. Deze 'traumasporen´ kunnen zich in het huidige leven als klachten uiten.

Ik ontmoette Avi Grinberg

Ik leerde van Avi Grinberg dat praattherapie voor sommige mensen niet zo effectief is, en dat het ook helemaal niet nodig hoeft te zijn om te zoeken naar een oorzaak voor je huidige klacht. Je kunt leren opmerken hoe je onbewust je klacht produceert. Als je die spanning die je klacht beïnvloed bewust kunt produceren, dan kun je het ook bewust leren loslaten!

Net zoals in 1984 neem ik vandaag in 2023 het lichaam nog steeds als ‘startpunt’ in een behandeling, maar nu in een holistische visie die verder reikt dan de biomedische benadering. Ik noem het lichaamsgericht leren. Want ik zie de mensen die hier komen niet als patiënt maar meer als student. Natuurlijk masseer ik nog spieren los, mobiliseer ik gewrichten en geeft ik soms oefenschema’s.

Angst

Maar een mens is veel meer dan een lichaam met een hiervan losstaande geest. Ik zie hoe spierspanning, emoties, gedachten, behoeften, verlangens, zingeving en gevoel met elkaar verweven zijn. Ik zie dat een onevenwicht hierin kan leiden tot spanning, onrust, vermoeidheid en pijn. Vaak gaat het samen met een gevoel van: ‘ik zit vast’ of ‘ik kom er niet uit’.

Maar ik zie ook dat de angst vooral om door anderen afgewezen te worden mensen in een kramp houdt. En er zijn ruim voldoende redenen aanwezig om andere mensen af te wijzen en te veroordelen. Veel mensen hebben zeer bijzondere gaven:
- sommigen kunnen de toekomst zien,
- anderen voelen of iemand ziek is,
- enkelen zien energieën en aura's,
- sommigen zien overleden mensen,
- velen hebben een groot intuïtief vermogen dat niet op ervaring gestoeld is.
Ik vind het heel bijzonder als iemand mij daarin deelgenoot maakt en zich open durft te stellen.

Ik ben nu 66 jaar en ik leer nog elke dag van mensen om mij heen: mijn studenten, kleinkinderen en kinderen.
Als het met mij niet helemaal lekker gaat, dan weet ik dat ik ergens niet helemaal ‘mijzelf’ ben. En dan gebruik ik alle technieken en inzichten die ik aan mijn studenten leer ook zelf. En dan denk ik nog wel eens "best logisch eigenlijk" en dan ben ik steeds vaker blij met mijzelf. Hoewel ik over een jaar met pensioen zou kunnen, denk ik nog niet aan stoppen. Ik vind mijn werk nog veel te leuk en te kostbaar.

Opleidingen

Fysiotherapie - afgerond in 1984
Lymfe Drainage methode Vodder - afgerond in 1989
Osteopathie - afgerond in 1995
CranioSacraal therapie Upledger - afgerond in 2000
Psychosomatische Fysiotherapie -afgerond in 2002
Zijnsoriëntatie - afgerond in 2009
Grinberg Methode Reflexzone - afgerond in 2019